Sevgili okuyucularımız,bu hafta daha çok işverenlerimizi
ilgilendiren bir konuyu ele almak istiyorum.Aslında  işverenleri
ilgilendiriyor desekte tüm  konularımız işçilerimizi
ilgilendirmektedir.
Bu hafta ,''işyerinde meydana gelen bir iş kazasını İşverenin ı
sonradan öğrenmesi bildirim süresini değiştirir mi?''Bu hususu biraz
açalım.
İş kazalarının bildirim süresiyle ilgili olarak;
6331 sayılı Kanunda, işverenin iş kazalarını kazadan sonraki üç iş
günü içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmekle yükümlü olduğuna,
5510 sayılı Kanunda ise işverenin iş kazasını o yer yetkili kolluk
kuvvetlerine derhal ve Kuruma da en geç kazadan sonraki üç işgünü
içinde bildirmekle yükümlü olduğuna, ayrıca iş kazasının işverenin
kontrolü dışındaki yerlerde meydana gelmesi halinde, bildirim
yükümlülüğünün iş kazasının öğrenildiği tarihten itibaren başladığına
yer verilmiştir.
Çalışma hayatında kimi zaman çalışanların ufak çaplı iş kazalarını
işverenlerine bildirmedikleri ve sağlık hizmet sunucusuna da kazadan
sonraki bir tarihte başvurdukları durumlarla sıklıkla
karşılaşılmaktadır.
Haliyle bu durumda işveren, çalışanın yaşamış olduğu iş kazasından, iş
kazası provizyonunun elektronik ortamda kendi ekranına düştüğü tarihte
haberdar olabilmekte ve maalesef ki haberdar olduğu tarihte de kazanın
meydana geldiği tarihten itibaren üç iş günü süre geçebilmektedir.
Bu durumda çalışanın yaşamış olduğu iş kazasından sağlık hizmet
sunucusunun verdiği provizyon sonrası haberdar olan işverenin iş
kazası bildirimini öğrendiği tarihten itibaren üç iş günü içinde
yapması halinde, idari para cezasına maruz kalıp kalmayacağı tereddüt
konusu olabilmektedir.
ÖĞRENME TARİHİNİN İDARİ PARA CEZASINA ETKİSİ VAR MI?
İş kazası bildiriminin süresi içinde yapılmaması halinde idari para
cezası 6331 sayılı Kanunun 26/e bendinde yer alan hükümler
çerçevesinde uygulanmakta olup, anılan bentte “14. maddenin ikinci
fıkrasında belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverenlere”
idari para cezası uygulanacağı öngörülmüştür.

6331/14. maddenin ikinci fıkrasında ise iş kazası bildiriminin kazanın
meydana geldiği tarihten itibaren üç iş günü içinde Sosyal Güvenlik
Kurumuna yapılacağı öngörülmüş olmasına rağmen, üç iş günü sürenin
öğrenildiği tarihten başlayacağına dair 5510 sayılı Kanunda yer alan
düzenleme 6331 sayılı Kanunda yer almamaktadır. Dolayısıyla iş kazası
bildirimlerine idari para cezası uygulanıp uygulanmayacağı noktasında
bildirimin süresi içinde yapılıp yapılmadığının tespitinde her
halükârda iş kazasının meydana geldiği tarihi izleyen ilk iş gününden
itibaren üç iş günü sürenin geçip geçmediğine bakılmaktadır. Başka bir
anlatımla idari para cezası uygulanıp uygulanmayacağının hesabında
işverenin iş kazasını öğrenme tarihine bakılmamaktadır.
Bu bağlamda iş kazası, işverenin kontrolü dışında bir yerde meydan
gelmiş olsa bile kazanın meydana geldiği tarihi izleyen üç iş günü
içinde SGK’ya bildirilmediği taktirde işyerinin tehlike sınıfı ve
çalışan sayısı dikkate alınarak 2024 yılı itibariyle 24.607 ila 73.821
TL arasında değişen tutarlarda idari para cezasına maruz
kalınmaktadır.
ÖĞRENME TARİHİ HANGİ DURUMDA DİKKATE ALINIYOR?
5510 sayılı Kanunun 21/3. fıkrasına göre iş kazası bildiriminin süresi
içinde yapılmaması halinde bildirimin yapıldığı tarihe kadar
sigortalıya ödenen geçici iş göremezlik ödenekleri işverenden tahsil
edilmektedir.
İş kazası sonrası geçici iş göremezlik ödeneklerinin geri alınıp
alınmayacağı noktasında iş kazasının bildirimin süresi içinde yapılıp
yapılmadığı, 5510 sayılı Kanunun 13. maddesinde yer alan hükümlere
göre belirlenmektedir. Haliyle işverenin iş kazasını, kazanın olduğu
tarihi izleyen üç iş günü içinde SGK’ya bildirmesi gerekmekle birlikte
iş kazasının işverenin kontrolü dışındaki yerlerde meydana gelmiş
olması halinde geçici iş göremezlik ödeneklerinin geri alınıp
alınmayacağı noktasında işverenin kazayı öğrendiği tarihten itibaren
(öğrenilen gün dahil) üç iş günü içinde yapılan bildirimler de süresi
içinde yapılmış kabul edilmektedir.
Örneğin, geçici görevli olarak şehir dışında bulunan bir çalışanın
görevi sırasında 14/10/2024 tarihinde iş kazasına uğradığı ve
işverenin yaşanan iş kazasını 21/10/2024 tarihinde öğrenmesi üzerine
23/10/2024 tarihinde iş kazası bildiriminde bulunduğu varsayıldığında
iş kazası bildiriminin;
6331 sayılı Kanuna göre kazanın olduğu tarihi izleyen iş gününden
itibaren üç iş günü içinde bildirilmemiş olması nedeniyle idari para
cezası uygulanmakta,
5510 sayılı Kanuna göre kazanın, öğrenildiği tarihten itibaren üç iş
günü içinde bildirilmesi nedeniyle geçici iş göremezlik ödeneği
işverenden tahsil edilmemektedir.
İŞYERİNDE YAŞANAN KAZA İŞVERENİN KONTROLÜ DIŞINDA MEYDANA GELMİŞ KABUL
EDİLİR Mİ?
İşyerinde meydana kazaların, her halükarda işverenin kontrolü altında
bulunan bir yerde meydana geldiği kabul edilmektedir.
Bu bakımdan ufak çaplı da olsa işyeri sınırları içinde meydana gelen
iş kazalarını, işverenin kazanın meydana gelen tarihi izleyen üç iş
günü içinde bildirmemesi halinde, işverenin öğrenme tarihine
bakılmayarak bildirimin yapıldığı tarihe kadar sigortalıya ödenen
geçici iş göremezlik işverene rücu edilmektedir.
NELERE DİKKAT EDİLMELİ
İş kazası bildiriminin süresi içinde yapılmaması halinde
karşılaşılacak yaptırımların ağırlığı dikkate alındığında, çarpma,
burkulma, sıyrık gibi sonuçlara neden olan ufak çaplı kazalar
sonrasında sağlık hizmet sunucusuna başvurmasalar bile mutlaka İK
birimine veya birim amirine yaşanan kazayla ilgili bilgi vermeleri
gerektiği konusunda çalışanların uyarılmasında yarar bulunmaktadır.
    Sevgili okuyucularımız  yazımızın sonunda şu hususu da ifade etmek
istiyorum.  yurt dışında çalışan vatandaşlarımız ile yurt dışında
resmi ikameti olan bayan vatandaşlarımız bu hizmetlerini borçlanmak
istiyorlarsa bir an önce bunu sonuçlandırmalarında yarar var. zira
Ocak ayından itibaren borçlanma tutarları değişecek.Bunun yanında
askerlik veya doğum borçlanma tutarları da değişmiş olacak. Aksaray
daki emeklilik ofisimizde yurt dışında çalışan vatandaşlarımızın
borçlanma işlemleri gerekli belgeleri zamanında göndermeleri halinde
Türkiye ye gelmeden neticelendirilmektedir. İrtibat telefonu 0 532 541 02 70
inşallah gelecek hafta yine geneli ilgilendiren başka bir konu ve
sorularda buluşmak üzere hoşça kalın.?