Sevgili okuyucularımız, bu hafta sizlerle, Yurt dışında
çalıştırılanlar nasıl sigortalı olur bu hususu biraz detaylıca
paylaşmak istiyorum. Böylece,Yurt dışında çalışanları yakından
ilgilendiren bu konuyla ilgili gelen tüm sorulara da açıklık
getireceğimizi düşünüyorum.

 Ülkemiz kanunlarına göre kurulu firmalar kimi zaman yurtdışındaki
işverenlerle yapmış oldukları sözleşmelere istinaden, kimi zaman da
yurtdışında bulunan şubelerindeki işlemlerin kontrolü, denetimi veya
desteklenmesi noktasında yahut fuar, eğitim, tanıtım gibi
organizasyonlara katılmaları amacıyla TR uyruklu çalışanlarını geçici
görevle yurt dışında görevlendirilebilmektedir.

Yurtdışındaki işlerde görevlendirilen TR uyruklu çalışanların sosyal
güvenliklerinin ne şekilde sağlanacağı hususu ise görevlendirildiği
ülkenin ikili sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış bir ülke olup
olmadığına ve ilgili ülkede geçici olarak görevlendirilmelerine göre
değişmektedir.

ÇALIŞANIN İKİLİ SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİ İMZALANMIŞ ÜLKEDE GÖREVLENDİRİLMESİ

Taraf ülke vatandaşları ile çalışanlarının sosyal güvenlik haklarının
mütekabiliyet esasları çerçevesinde korunması ve güvence altına
alınabilmesi amacıyla ülkemizle 35 ülke (Almanya, Makedonya,
Lüksemburg, Hollanda, Azerbaycan, Bulgaristan, Danimarka, Kore,
Gürcistan, Hırvatistan, Belçika, Romanya, İngiltere, İran, İsveç,
İsviçre, Libya, Kanada, Kırgızistan, Sırbistan, Avusturya, Çekya,
Karadağ, Fransa, Bosna -Hersek, İtalya, Moğolistan, Moldova, Norveç,
Polonya, K.K.T.C., Arnavutluk, Macaristan, Tunus, Slovakya) arasında
ikili sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmıştır. Ayrıca Portekiz ve
İspanya ile Avrupa Sosyal Güvenlik Sözleşmesi hükümleri çerçevesinde
işlem tesis edilmektedir.

İkili sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkelerde faaliyet gösteren
işverenlerle yapılan sözleşmelere istinaden, bir işin icrası için
Türkiye’den bu ülkelere gönderilecek çalışanlar için işyerinin
bulunduğu ildeki yurtdışı işlemlerinin yürütüldüğü SGK Müdürlüğüne
“Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi” ile müracaatta bulunulması ve
dilekçe ekine;

Görevlendirme yazısı,
İlgili ülkedeki işveren ile yapılmış iş sözleşmesi,
İlgili ülkede çalışacağı iş yeri ve adres bilgilerinin

ibraz edilmesi gerekiyor.

Başvuru sonrasında ikili sözleşmede belirtilen formüler ilgili SGM
tarafından iki nüsha düzenlenerek, bir nüshası ilgili ülkenin yetkili
Kurumuna verilmek üzere işveren veya sigortalıya verilmektedir.

Formüler düzenlenmek suretiyle sözleşmeli ülkeye görevlendirilen
çalışanlar, görevlendirildikleri süreler zarfında ülkemiz sosyal
mevzuatına tabi kalacağından 1 nolu belge türüyle, SGDP’ye tabi
çalışıyorlarsa 2 nolu belge türü ile bildirilmeye devam edilecek ve 1
nolu belge türü ile bildirilenlerden dolayı 06486 kanun numaralı beş
puanlık prim indiriminden yararlanılabilecektir.

ÇALIŞANIN İKİLİ SÖZLEŞME İMZALANMAMIŞ BİR ÜLKEYE TAAHHÜT KONUSU BİR İŞ
NEDENİYLE GÖTÜRÜLMESİ

Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelere baraj veya yol yapımı
ya da inşaat gibi taahhüt konusu işlerde çalıştırılmak üzere götürülen
TR uyruklu işçiler, 5510/5-g bendinde yer alan “Ülkemiz ile sosyal
güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt
dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri 4
üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı
sayılır ve bunlar hakkında kısa vadeli sigorta kolları ile genel
sağlık sigortası hükümleri uygulanır.” hükmüne göre sigortalı olmaları
gerekiyor.

Bu kapsamdaki sigortalılar için öncelikle örneği İŞKUR’ca belirlenmiş
olan “Yurt Dışı Hizmet Akdinin” İŞKUR’a onaylatılması icap etmektedir.

Sonrasında işyerinin merkez adresi üzerinden SGK nezdinde geçici bir
işyeri dosyası tescil edilerek, İŞKUR tarafından onaylanmış Yurt Dışı
Hizmet Akdiyle birlikte SGK Müdürlüğüne müracaat edilmesi, ardından
tescil edilen işyerinden 21 nolu belge türünden MUHSGK verilebilmesi
amacıyla gerekli aktivasyon yapıldıktan sonra, çalışanlar bu işyeri
dosyasından 21 nolu belge türü seçilerek düzenlenecek MUHSGK ile
bildirilecektir.

21 nolu belge türü ile yapılacak bildirimlerde iş kazası ve meslek
hastalığı sigortası primi ile genel sağlık sigortası primi üzerinden
%14,5 oranında prim kesilmekte, 06486 sayılı kanun numarasıyla beş
puanlık prim indiriminden yararlanılmakta, ayrıca sigortalıların
SGK’ya bildirilecek SPEK tutarı, asgari ücretin 3 katını
aşamamaktadır. 5/g kapsamındaki sigortalıların talebi halinde ayrıca
isteğe bağlı sigorta kapsamında beyan edecekleri kazancın %20’si
üzerinden emeklilik primi ödemeleri mümkün bulunmaktadır.

ÇALIŞANLARIN YURTDIŞINDA GEÇİCİ GÖREVLENDİRİLMELERİ

Türk işçilerinin sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülke olsun veya
olmasın geçici görevle yurtdışında görevlendirilmeleri halinde,
5510/10. maddede yer alan “4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a)
bendinde sayılan sigortalıların işverenleri tarafından geçici görevle
yurt dışına gönderilmeleri …nedeniyle yurt dışında bulunmaları
halinde, bu görevleri yaptıkları sürece, sigortalıların ve
işverenlerin sosyal sigortaya ilişkin hak ve yükümlülükleri devam
eder.” hükmü doğrultusunda işlem yapılması gerekecektir.

Bu durumda da 2013/11 sayılı SGK genelgesinde yapılan açıklamalar çerçevesinde;

SGK’ya sigortalının yurtdışında geçici olarak görevlendirildiğine dair
bilgi verilmesi
4/a kapsamındaki hizmet akdinin yurt dışına çıkış tarihinden önce
başlamış olması
Yurt dışında geçici görevlendirildiğini kanıtlayan belgelerin özlük
dosyasında muhafaza edilmesi,
Sigortalının yurt dışına gidiş ve gelişi ile kaldığı sürelerdeki (otel
konaklama) masraflarının işyeri kayıtlarına işlenmesi
Yurt dışında geçici olarak görevlendirildiğine dair bir belgenin
sigortalıya verilmesi ve sigortalının tahsis talebinde bulunduğu
tarihte sigortalıdan istenilebileceği de dikkate alınarak sigortalı
tarafından saklanması,

Hususlarına dikkat edilmesi gerekecektir.
   Sevgili okuyucularımız,Aksaray  da ki emeklilik ofisimizde
yurtdışında çalışan işçilerimizin ve çalışmayan bayanların ikamet
sürelerini durumları dikkatlice değerlendirilerek yeterli süre
borçlanması yapılması ve emeklilik konularında yardımcı olmaktayız.
İrtibat tel. 0 532 541 02 70
  Gelecek hafta yine inşallah geneli ilgilendiren bir başka konu ile
berabar olmak üzere hoşça kalın efendim.