İstanbul’un Fethinden sonra öncelikle daha önce her vesile ile Osmanlı devletine sıkıntı veren Karaman Beyliğinin tekrar oluşmaması için beyliğin önemli yerleşim yerlerinde olan Konya ve Aksaray ile 1932 yılına kadar ismi Larende olan günümüz Karaman ilinin merkez ilçesinden insanlar zorunlu iskanla İstanbul’a göç ettirildi. 

 AKSARAY’DAN İSE KALANLAR MAHALLESİ DIŞINDAKİLERİN TAMAMININ GÖÇ ETTİRİLMESİNİN SEBEBİ SULTAN 2. KILIÇASLAN TARAFINDAN BURAYA GETİRELEN SANATKARLAR VE ALİMLERDİ!!! 

  Bu zorunlu göçler nedeniyle Aksaray ilinin merkezinde gayri Müslimlerin iskanın 2. Kılıç Aslanın fermanıyla yasak olması nedeniyle tamamı Müslüman olanlardan Somuncu Babanı oğlu Yusuf Hakiki baba(Güzel Baba) yönetiminde Kalanlar mahallesindekiler dışındakilerin tamamının göç tabi tutularak götürülmelerinin sebebi burada İstanbul’u  imar edecek sanatkarların ve  manevi olarak imar edecek ilim adamlarının olmasıydı. 

KALANLAR MAHALLESİNİN İSTANBULA GÖTÜRÜLMEMESİNİN SEBEBİ BURADAKİ DEĞİRMENLERDİ!!! 

  1469-72 yılları arasında 3 yıl süren zorunlu göç esnasında sadece İstanbul’a gönderilenlerden artanlar manasına gelen” Kalanlar” manasına gelen bu nedenle ismi Kalanlar olan mahallede oturanların Somuncu Babanın Oğlu Yusuf Hakiki Baba yönetiminde burada bırakılmalarının sebebi  o dönemde  bölgenin un ihtiyacını karşılayan değirmenlerin burada olması ve bunlarında götürülmeleriyle bölgede bu konuda tamiri mümkün olmayacak ve uzun yıllarda telefi edilemeyecek  sıkıntı nedeniyle olduğu kanaati hakimdir. 

   Buraya kadar verilen bilgilerden de anlaşılacağı gibi değirmenciliğin öneminden dolayı bunların turizmin çeşitlendirilmesi ile tanıtımda kullanılması için 01.09.2016 Perşembe günü ”AKSARAY’LA EKECİK VE EŞMEKAYA’NIN TARİHİ DEĞİRMENLERİDE TANINMAMIZ VE TURİZMİN ÇEŞİTLENDİRİLMESİNDE KULLANILMALI! başlığı altında; 

   İstanbul’un fethinden sonra burasının Müslümanlaştırılması ve Türkleştirilmesi için Konya’dan, 21. Asra kadar ismi “Larende” olan Karaman’dan bir kısım insanların buraya götürülmesi esnasında tarihi kaynaklara göre Aksaray’ın ise tamamına yakını götürüldü. 

AKSARAY’DA GÜZEL BABANIN YANINDAKİ BİR KAÇ YÜZ AİLEDEN OLUŞAN MÜSLÜMANLAR KALDI 

   Yine tarihi kaynaklarla birlikte hemşerilerimiz arasında tevatürle anlatılan bilgilere göre Somuncu Baba’nın oğlu Yusuf Hakiki, diğer adıyla Güzel Baba ve Gül Baba olarak bilinen İslam aliminin etrafındaki günümüzün Kalanlar semtinde oturanlar bırakıldı. 

İSTANBULA ZORUNLU GÖÇLE AKSARAY BOŞALINCA ULU CAMİİ ONLARCA YIL KURTLARA YUVA OLDU 

   Yine tevatürle anlatılan bilgilere göre İstanbul’a sürgünleri nedeniyle Aksaray da Müslüman halk kalmadığından cemaatsiz kalan Ulu Camii onlarca yıl kurtlara yuva oldu. 

 AKSARAYDA BIRAKILANLAR DEĞİRMENCİLER!!! 

   Bu konuda Kalanlar mahallesinin büyüklerinden ve ileri gelenlerinden yıllarca dinlediğim bilgilere göre Aksaray halkının tamamının İstanbul’a götürülmek istenmesi karşısında o zamanki bölgenin un ihtiyacını karşılayan değirmencilerinin İshak Paşa’yı ikna ettikleri. 

 Kendisiyle yapılan görüşmede Değirmencilerinde İstanbul’a götürülmesi halinde bölgede un öğütülemeyeceği bu nedenle de büyük sıkıntı çıkacağını belirtmeleriyle ikna olan Paşa bu insanların Yusuf Hakiki Baba ile birlikte kalmalarına izin verir. 

  Bu bilgilerden de anlaşılacağı gibi Kalanlar mahallesinde onlarca değirmen ve buralarda çalışanların kalmasına izin verilir. 

  İlimizde yine “Ateş Değirmeni” olarak ifade edilen motorlu ve Elektrikli değirmenlerin kullanılmasına kadar Aksaray’ın Ekecik sıra dağlarının Büyük ve Küçük Ekecik dağlarından çıkan sularla ve Eşmekaya bataklığından çıkan sulardan faydalanılarak yüzlerce değirmende un öğütülüyordu. 

   Aksaray’ın sahip olduğu diğer tanıtım ve turistik değerleriyle birlikte tarihi Kalanlar, Ekecik ve Eşmekaya ve Melendiz suyundan faydalanılan su değirmenlerinin de tanıtım ve turizmimizin çeşitlendirmesinde kullanılması için gerekenlerin yapılması dileğiyle.” şeklinde dile getirilenlerin ilimizin tanıtım ve  turizmi için değerlendirilmesinin Vali Hamza Aydoğdu döneminde sağlanması dileğiyle.  

Rabbim yar ve yardımcımız olsun.  


Tarih: 29.11.2021 09:07

Ali Genç

TANITIM VE TURİZMDE AKSARAY,EKECİK VE EŞMEKAYANIN SU DEĞİRMENLERİ DE UNUTULMASIN

TANITIM VE TURİZMDE AKSARAY,EKECİK VE EŞMEKAYANIN SU DEĞİRMENLERİ DE UNUTULMASIN