BAĞ-KUR GÜNLERİ SİLİNMİŞ VATANDAŞLARIMIZ NE YAPABİLİR
Sevgili okuyucularımız bu hafta son günlerde,çok
fazla  sorulan bir soruyu cevaplamaya çalışacağım.
 Bu kouda Tarık bey in sorusu şöyle:;1995 den beri Bağkur’luyum 15
yılını yatırmışım. Geriye kalan 10 yılım silinmiş, ne yapmalıyım?
Tarık T.;
Sosyal güvenlik mevzuatında çeşitli tarihlerde yapılan düzenlemelerle
prim borçlarını ödemeyen Bağkur kapsamındaki vatandaşlarımızın
sigortalılıkları durdurulmuş, bu sürelere ilişkin prim borçları da
silinmiştir. Ancak sonradan talep etmeleri ve silinen Bağkur
sürelerine ilişkin prim borçlarını beyan edecekleri kazanç miktarı
üzerinden ödemeleri halinde durdurulmuş sigortalılık süreleri ihya
edilmektedir.
Son olarak 7326 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile 30/4/2021 ve
öncesi sürelere ilişkin prim borçlarını ödememiş Bağkur’lu
vatandaşların ödenmeyen sürelere ilişkin sigortalılıkları durdurulmuş
ve bu sürelere ilişkin prim borçları silinmiştir.
Ödenmeyen prim borçları nedeniyle Bağkur günleri silinmiş vatandaşlar
bu süreleri sonradan nasıl kazanabilir?

30/4/2021 ve öncesi Bağkur prim günleri silinmiş olan vatandaşlar
öncelikle 2021/21 sayılı SGK Genelgesinin 2 nolu ekinde yer alan
başvuru formunu doldurduktan sonra sigortalı dosyalarının bulunduğu
sosyal güvenlik merkezine müracaat etmeleri gerekiyor.

Başvuru formunun doldurulması sırasında “Prime Esas Günlük Kazanç
Beyanı” olarak başvuruda bulunulan tarihteki günlük asgari ücret ila
asgari ücretin 7,5 katı arasındaki bir tutarı seçmeleri mümkün. Prime
esas kazanç tercihinde bulunmamaları halinde ise asgari ücret
üzerinden tercihte bulundukları kabul edilmektedir.

İhya edilecek sürelere ilişkin borçlar yapılandırma kanunu
çerçevesinde ödenmesi mümkün mü?

7440 sayılı Kanunla 31/12/2022 tarihinden önceki sürelere ilişkin
Bağkur prim borçlarının enflasyon oranları üzerinden hesaplanacak
faiziyle birlikte ödenmesine imkan sağlanmış olsa da, 30/4/2021
tarihinden önceki durdurulmuş sigortalılık sürelerinden kaynaklanan
Bağkur prim borçları yapılandırma kapsamına alınmamıştır. Haliyle
durdurulmuş sürelere ilişkin ödenecek prim borcu;
Durdurulmuş süre X Seçilen prime esas kazanç X % 34,5 formülü
vasıtasıyla hesaplanacaktır.
Örneğin 785 gün durdurulmuş Bağkur günü bulunan bir vatandaşın
17/4/2023 tarihinde günlük asgari ücret (333,60 TL) üzerinden ihya
başvurusunda bulunduğu düşünüldüğünde, ödeyeceği Bağkur primi;
785 X 333,60 X % 34,5 = 90.347,22 TL olacaktır.
Bu şekilde hesaplanan borcun tebliğ edildiği tarihten itibaren 3 ay
içinde ve eksiksiz olarak ödenmesi gerekiyor.
Yapılandırma kanunu kapsamında ise durdurulan süreler dışında
31/12/2022 tarihine kadar olan prim borçlarının ödenmesi mümkün.
Durdurulmuş sigortalılık süresinin bir kısmının ödenmesi mümkün mü?
Askerlik, doğum veya yurtdışı hizmet süreleri için ihtiyaç duyulan
süre kadar hizmet borçlanması mümkün olmasına rağmen, Bağkur
kapsamındaki durdurulmuş sigortalılık süresinin sadece emeklilik için
yeterli olacak kısmı için başvuru imkanı bulunmamaktadır. Bu bakımdan,
durdurulmuş sigortalılık süresi için başvuruda bulunulduğu takdirde
durdurulmuş Bağkur sürelerinin tamamı için prim borcu
hesaplanmaktadır.
Ayrıca ihya başvurusunda bulunan vatandaşlarca tebliğ edilen borcun
eksik ödenmesi halinde ödenen kısma isabet eden hizmet süresinin
geçerli olması gibi bir uygulama da bulunmadığından, eksik ödeme
halinde yapılan ödemenin tamamı faizsiz olarak ilgiliye iade
edilmektedir.
TEBLİGATA İSTİNADEN RE’SEN SİGORTALI YAPILMA DÖNEMİ SONA ERDİ!
   Sevgili okuyucularımız bu hafta kısaca PTT kanalıyla yapılan
tebligata göre sigortalı yapılmadan bahsedeceğiz.
PTT kanalıyla yapılan tebliğ mazbataları üzerinde tebligatları alan
kişilerin “işyeri çalışanı”, “işyeri daimî çalışanı” veya “görevli
sekreter” olarak belirtilmiş olması halinde kayıt dışı istihdamla
mücadele kapsamında bu kişilerin ilgili işyerinden sigortalı olarak
bildirilip bildirilmediği muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki
kayıtlarla kontrol edilmekte, beyannamede yer almaması halinde kayıt
dışı çalıştırıldığı kabul edilerek ilgili işyeri aleyhine işlem
yapılmakta idi.
25 Ocak 2018 tarihinden itibaren yürütülen bu uygulama çerçevesinde
tebligatta ismi yazılı personelin sigortalı olarak bildirilmediğinin
anlaşılması halinde, tebligatın alındığı gün itibariyle sigortalılığı
sağlanmakta, işe giriş bildirgesinden, muhtasar ve prim hizmet
beyannamesinden ve işten ayrılış bildirgesinden dolayı idari para
cezası uygulanıp prim teşviklerinden bir ay/bir yıl süreyle yasaklama
yapılmakta, ayrıca ilgili yıldaki asgari ücret desteklerinin tamamı
faiziyle birlikte geri alınmakta idi.
2018/4 sayılı Genelgeyle geçilen bu uygulama, İstanbul Barosu
Başkanlığının SGK aleyhine açmış olduğu dava sonrası 2023/16 sayılı
Genelge ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Tebligatı alan kişinin sigortalı olarak bildirilmemiş olması üzerine
kayıt dışı istihdam edildiğinin kabul edilmesine rağmen, tebligatın
alındığı tarihten önceki ve sonraki sürelerde çalışmasının olup
olmadığı yönünde bir denetim yapılmaksızın yalnızca tebligatın
alındığı gün itibariyle (1 günlük) sigortalılığının tesis edilmesi
kayıt dışı istihdamla mücadele noktasında yeterli görülmediği gibi,
salınan idari para cezalarına, teşvik yasaklama işlemine ve asgari
ücret desteklerinin faiziyle birlikte geri alınmasına bakıldığında bu
kapsamda yürütülen işlemler Kurumun rehberlik hizmetleri ile de
örtüşmemekte idi.
Sonuçta söz konusu uygulama yürürlükten kaldırılmış olmakla birlikte,
tebligatı alan kişilerin sigortalı olarak bildirilmediğinin
anlaşılması üzerine, bunun ihbar kabul edilip Kurumun denetim ve
kontrolle görevli memurlarınca yapılacak incelemeye göre sigortalılık
işlemlerinin tesis edilmesi çok daha makul bir yöntem olacaktır.
   Aksaray daki emeklilik ofisimizde gerek bu konularda, gerekse yurt
dışında çalışan vatandaşlarımızın borçlanma ve emeklilik işlemlerinde
sizlere yardımcı olmaktadır.İrtibat telefonumuz 0 532 541 02 70
  Gelecek hafta yeni konularda buluşmak üzere hoşça kalın, hepinize
sağlıklı ve huzurlu günler diliyorum.