Kireçlenme ya da kalsifikasyon, vücut dokusunda, kan damarlarında veya organlarında kalsiyum birikmesi sonucunda görülür. Kalsiyumun birikmesi bölgede sertliğe neden olarak vücudun işlevlerini doğru bir şekilde yerine getirememesine yol açar. Kalsiyumun her hücrede bulunması ve kan dolaşımıyla vücutta taşınması nedeniyle vücudun herhangi bir bölgesinde kireçlenme meydana gelebilir. Diz kireçlenmesi ise dizdeki eklem kıkırdağında kalsiyum birikmesiyle oluşur.
Dizdeki kıkırdak, bir yastık görevi görerek dizin düzgün bir şekilde bükülmesini ve açılmasını sağlar. Diz kıkırdağı uyluk kemiğinin uç kısmını, kaval kemiğinin üst bölgesini ve diz kapağının arka tarafını kaplar. Kıkırdak yıprandığı takdirde kemiklerin arasındaki boşluk azalır. Bu boşluk azaldıkça kemikler birbirine sürtünür ve kemiklerde tümsekler oluşabilir. Diz eklem kıkırdağının hasar görmesi birçok farklı sağlık sorununa neden olabilir. Dolayısıyla diz kireçlenmesi semptomları mutlaka iyi bir şekilde yönetilmelidir. Aksi takdirde dizlerde veya bacaklarda çarpıklaşma gibi şekil bozuklukları başlayabilir ya da bunlar varsa kötüleşmesine sebep olabilir.
Enfeksiyonlar, hiperkalsemiye (kanda çok fazla kalsiyum bulunması) yol açan kalsiyum metabolizması bozuklukları, kalıcı enflamasyon, iskelet sistemini ve bağ dokularını etkileyen genetik ya da otoimmün bozukluklar gibi birçok faktör kireçlenmede rol oynar. Genellikle kalsiyum açısından zengin bir diyet uygulamanın da kireçlenmeye yol açtığı düşünülse de yapılan araştırmalar sonucunda kalsiyumdan zengin diyetlerin kalsiyum birikmesi riskini artırdığına dair bir kanıt bulunamamıştır. Diz kireçlenmesi dizdeki eklem kıkırdağının aşınması ya da hasar görmesi halinde meydana gelir. Eklem kıkırdağı kemiklerin uç kısmında bulunan ve eklemlerin hareket etmesini sağlayan sert ve lastiğe benzer bir dokudur. Darbe ve sarsıntılara karşı da koruma sağlayan bu doku, dikkat edilmezse çabuk aşınabilir. Kıkırdağın aşınması ise kireçlenmeye neden olur.
Dizlerde kireçlenmenin en sık görülen semptomu ağrıdır. Kireçlenmeye başlayan dizler, yürümek ve merdiven çıkmak gibi günlük yaşam aktivitelerini oldukça zorlaştırabilir. Yalnızca dizler hareket ettiğinde değil, hareketsiz otururken de ağrı hissedilebilir. Diz kireçlenmesinin diğer belirtileri ise şu şekildedir:
Dizler özellikle sabahları veya uzun süre oturduktan sonra kalkınca sertleşir.
Hareket halinde ağrı artar ancak dinlenme sonrasında hafifler.
Dizler şiş görünebilir ya da dizlerde şişkinlik hissi olabilir.
Dizler hareket ettirildiğinde çatlama, çıtırtı veya gıcırtı sesleri çıkar.
Hasta yere eğilirken veya ayağa kalkarken zorlanır.
Bazı hareketler dizlerde kilitlenmeye veya tutulmaya neden olur.
Dizleri kıvırarak oturmak zorlaşır ya da hasta dizlerini kıvırıp oturamaz.
Ortaya çıkan bu semptomlar hastanın hareketlerini ve günlük yaşantısını kısıtlayabilir. Oturup kalkmak, yürümek, merdiven inip çıkmak veya arabaya binmek ya da arabadan inmek zorlaşır. Bu nedenlerle hasta bunları yapmaktan kaçınabilir. Ancak dizlerin daha az hareket ettirilmesi eklemin daha da zayıflamasına ve semptomların şiddetlenmesine neden olur.
Sağlıklı, mutlu ve ağrısız günler dileğimle…