Çalışanların kazançlarının SGK’ya eksik bildirilmesinin riskleri
  Sevgili okuyucular bu hafta gerek çalışan, gerekse iş verenler
açısıda geneli ilgilendiren bu konuyu sizlerle paylaşmak
istiyorum.Zira gerek bilinçli, gerekse de sehven bu durumla
karşılaşılmaktadır.
  Bilindiği üzere;Yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığının
miktarını belirleyen en önemli etken hiç kuşkusuz sigortalı adına
çalışma hayatının devam ettiği süre zarfında SGK’ya bildirilmiş olan
prime esas kazançların tutarıdır.
Bu noktada çalışanlar açısından prime esas kazançlarının eksiksiz
bildirilmesi büyük önem taşırken, uygulamada kimi işyerlerinde prim ve
vergi maliyetlerini azaltmak amacıyla prime esas kazançların bilinçli
olarak eksik bildirildiği, kimi işyerlerinde maddi hatalar nedeniyle
bazı ay veya aylarda sehven eksik bildirim yapıldığı görülmektedir.
Sigortalıların prime esas kazançlarının eksik bildirildiğinin Kurumca
tespiti halinde işverenler yönünden telafisi çok güç sonuçlar ortaya
çıkabilmektedir. Prim ve vergi maliyetini azaltmak amacıyla yapılan
eksik bildirimlerin Kurumca tespit edilemediği durumlarda ise
çalışanların, hatta çalışanın vefatı halinde dul ve yetimlerinin
emeklilik sonrası SGK’dan alacakları aylıkların düşük olmasına neden
olunmakta, haliyle çalıştığı firmaya yıllarca hizmet etmiş, katma
değer yaratmış çalışanlara yapılan haksızlık ve çalışanlar yönünden
katlanılacak maliyet çok daha ağır olabilmektedir.
Prime esas kazancın eksik bildirildiğinin Kurumca tespit edilmesinin sonuçları
Sigortalıların prim günlerinin eksiksiz bildirilmesine rağmen, prime
esas kazançlarının eksik bildirildiğinin SGK’nın denetim ve kontrolle
görevli memurlarınca veya mahkeme kararı ile ya da kamu kurum ve
kuruluşlarından alınan yazılar neticesinde tespiti halinde,
Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden dolayı eksik bildirilen her
bir ay için aylık asgari ücretin 1/10’ununda az ve 2 katından fazla
olmamak üzere tespit edilen prime esas kazanç tutarında,
İşçilikle ilgili giderlerin yasal defterlere noksan işlendiğinin
tespiti halinde her bir ay için asgari ücret/2 tutarında,
Ücret bordrosuna ücretin noksan kaydedildiğinin tespiti halinde yine
her bir ay için asgari ücret/2 tutarında
İdari para cezası uygulanmaktadır. Hal böyle olmakla birlikte
işçiliklerle ilgili giderlerin noksan işlendiğinin ve/veya ücret
bordrosuna ücretin noksan kaydedildiğinin tespiti halinde bu
gerekçelere bağlı uygulanacak ceza tutarının toplamı, bilanço esasına
tabi defter tutanlar için asgari ücretin 12 katını, işletme esasına
göre defter tutanlar için 6 katını, defter tutma yükümlülüğü
bulunmayanlar için 3 katını aşamayacaktır.
Diğer taraftan çalışanların prime esas kazançlarının eksik
bildirildiğinin Kurumca tespit edildiği durumlarda prim teşviklerinden
yasaklama işlemi yapılmamasına rağmen, eksik bildirilen kazanç tutarı
asgari ücret/10’dan fazla ise eksik bildirim yapıldığı tespit edilen
yıl/yıllardaki asgari ücret desteklerinin tamamı gecikme zammıyla
birlikte geri alınmaktadır.
Prime esas kazancın sehven eksik bildirildiğinin sonradan fark
edilerek işverenlerce geriye yönelik düzeltilmesinin sonuçları
Uygulamada çalışanlara ödenen yemek parası, aile zammı, çocuk yardımı
gibi kazançlardan istisna tutulan kazançların hatalı hesaplanması veya
fazla mesai ücretlerinin eksik hesaplanması gibi durumlar nedeniyle
çalışanların prime esas kazançlarının sehven eksik bildirildiği
durumlarla sıklıkla karşılaşılmaktadır.
Bu gibi durumlarda geriye yönelik düzenlenecek ek nitelikteki muhtasar
ve prim hizmet beyannamelerinin yasal verilme süresini takip eden;
Üçüncü ayın sonuna kadar verilmesi ve belgede kayıtlı sigortalıların
işe giriş bildirgelerinin yasal süresi içinde verilmiş veya
beyannamenin ilişkin olduğu aydan önceki bir tarihte Kuruma verilmiş
olması hâlinde, beyanname herhangi bir incelemeye gidilmeksizin işleme
alınmakta,
Üçüncü ayın sonu geçirildikten sonra verilmesi halinde ise doğruluğu
SGK’nın denetim ve kontrolle görevli memurlarınca tespiti halinde
işleme alınmaktadır.
Geriye yönelik işverenlerce kendiliğinden verilen muhtasar ve prim
hizmet beyannamelerinin işleme alınmasına karar verilmesi halinde her
bir ay için aylık asgari ücretin 2 katı aşılmamak kaydıyla beyannamede
kayıtlı sigortalı sayısı başına asgari ücretin sekizde biri tutarında
idari para cezası uygulanmaktadır.
Ayrıca beyannamenin üç aylık süre geçirildikten sonra Kuruma verilmesi
sonrasında Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan
incelemelerde işçilikle ilgili giderlerin yasal defterlere noksan
işlendiğinin ve/veya asgari ücret bordrosuna ücretin noksan
kaydedildiğinin tespiti halinde yine her bir ay için asgari ücret/2 +
asgari ücret/2 tutarında (tutulan defter türüne göre toplamda 12-6-3
asgari ücreti aşmamak kaydıyla) idari para cezası uygulanmaktadır.
Diğer taraftan geriye yönelik verilen ek beyannameler sonrasında
ortaya çıkan prim borcu nedeniyle, 2024/3 sayılı SGK Genelgesine göre
ek beyannamenin ilişkin olduğu, başka bir anlatımla prim borcunun
tahakkuk ettiği ay/aylarda yararlanılmış asgari ücret destelerinin
tamamı, gecikme zammıyla birlikte geri alınmaktadır.
Maddi hata sayılacak küçük rakamlardaki eksiklerle ilgili uygulama
Eksik bildirilen kazanç tutarının, fiilin işlendiği tarihteki brüt
asgari ücretin üçte birini geçmemesi ve ilgili ayda bildirimi yapılan
sigortalıların prime esas kazanç toplamının % 1’ini aşmaması kaydıyla,
eksik bildirim;
Kurumca tespit edilmiş ise, ek beyanname Kurumca yapılan bildirim
üzerine 15 gün içinde
İşverence tespit edilmiş ise, bildirge, beyanname, belge veya
defterlerin Kuruma verilmesinden itibaren 15 gün içinde
Verildiği takdirde muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden dolayı
idari para cezası uygulanmamaktadır.
   Sevgili okuyucularımız gerek çalışanlarımızı, gerekse de iş
verenlerimizi ilgilendiren ve geneli kapsayan konuları her hafta
sizlerle bu köşemizden paylaşmaya çalışıyoruz. Gelecek hafta yeni
konularda buluşmak üzere hoşça kalın.
   Aksaray daki emeklilik ofisimizde yurt dışında çalışan
vatandaşlarımızın bu hizmetlerini durumları detaylıca incelenerek en
uygun şekilde ve tutarda  borçlanma yapmaları ve emeklilik konularında
yardımcı olunmaktadır. İrtibat telefonu 0 532 541 02 70