Sevgili okuyucularımız bu hafta iki önemli konuyu ele  alacağız.
Bayram tatillerinde çalıştırılan işçinin hakları ile birden fazla iş
yerinde çalışan işçinin hangi şartlarda SGK dan prim iadesi
alabileceği hususlarına açıklık getirmek istiyoruz.
BAYRAM TATİLİNDE ÇALIŞAN İŞÇİNİN HAKLARI
 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanununa göre 1
Ocak, 23 Nisan, 1 Mayıs, 19 Mayıs, 15 Temmuz, 30 Ağustos günleri ile
Arife günü saat 13.00'da başlayan 3.5 günlük Ramazan Bayramı günü ve
saat 13.00'de başlayan 4,5 günlük Kurban Bayramı günü genel tatil
günüdür.
28 Ekim saat 13.00’de başlayıp 29 Ekim günü devam eden 1,5 günlük
Cumhuriyet Bayramı ise Ulusal Bayram tatili günüdür.
Bayram tatilinde çalışan işçiye ilave bir yevmiye ücret ödenir.
İş Kanunu’nun 47. maddesine göre işçilere, ulusal bayram ve genel
tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa bir iş karşılığı
olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa
ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenmelidir.
Örneğin aylık ücreti 7.500 TL olan bir işçinin 30 Ağustos günü
çalışmaması halinde ağustos ayı ücretinin 7.500 TL olarak; 30 Ağustos
günü çalışması halinde ise 7.500/30 = 250 TL ilave bir günlük yevmiye
ile birlikte ücretinin 7.500 + 250 = 7.750 TL olarak ödenmesi icap
etmektedir.
Ulusal bayram tatili ve genel tatil günü ile hafta tatilinin aynı güne
rastlaması ve bugünde de işçinin çalışması halinde ise işçinin lehine
olacak şekilde hafta tatilinde çalıştığı kabul edilerek ilave 1 günlük
ücreti % 50 zamlı ödenmelidir.
Bu durumda yukarıdaki örnekteki işçinin ağustos ayı ücreti, günlük
ücretinin % 50 artırılmak suretiyle bulunan 375 TL ilave ücretle
birlikte 7.500 + 375 = 7.875 TL olarak ödenmesi gerekmektedir.
Bayram tatilinde çalışan işçiye ücret yerine izin verilemez.
Tatil günü çalışan işçiye ücret ödemek yerine serbest zaman
kullandırmak mümkün olmadığından, bayram günü çalışan işçiye bu
çalışması karşılığında ilave ücretinin ödenmesi zorunludur.
Nitekim bir Yargıtay kararında “Ulusal bayram genel tatil çalışması
yapan işçiye ücret yerine izin verilemez. 4857 Sayılı İş Kanunu'nda
serbest zaman, fazla mesai çalışması için öngörülmüştür. İşçi tatil
günleri çalışmış ise bunun karşılığı ücretin ödenmesi gerekir. Bu
çalışma sonrası karşılığında izin kullandırılması, tatil ücretine hak
kazanamayacağını göstermez. Zira tatil çalışmaları karşılığı serbest
zaman veya izin verilmesi yasaya uygun değildir.” şeklinde karar
verilmiştir.
Bayram tatilinde çalışan işçiye ilave ücreti ödenmez ise haklı fesih
hakkı doğar.
Ulusal bayram ve genel tatil günü çalışan işçiye ilave ücreti
ödenmediği takdirde işçiye iş akdini haklı nedenlerle feshetme hakkı
doğacaktır.
Haliyle bayram günü çalışan işçiye ilave ücreti ödenmediği takdirde,
işçi iş akdini feshederek kıdem tazminatı ve diğer tüm hak ve
alacaklarını talep edebilecektir.
BİRDEN FAZLA İŞYERİNDE ÇALIŞANLAR HANGİ ŞARTLARDA SGK’DAN PRİM İADESİ ALABİL
Aynı ayda birden fazla işyerinde çalışan sigortalılara SGK’nın prim
iadesi yapabilmesi için aynı ayda birden fazla işyerinden bildirilen
prime esas kazançların toplamının ilgili aydaki prime esas kazanç üst
sınırını aşması ve sigortalının aşan kısma isabet eden primlerin
iadesi hususunda ilgili SGK Müdürlüğüne dilekçe ile başvurması
gerekiyor. Ayrıca iade talebinde bulunulan primlerin işverenlerince
ödenmiş olması da aranılan bir diğer şart. Bu durumda, prime esas
kazanç üst sınırını aşan kısma isabet eden;
* % 14 oranındaki sigorta primi,
* % 1 oranında işsizlik sigortası primi
Sigortalıya iade edilmektedir. Buna karşın, sigortalıların prime esas
kazançları üst sınırı aşmadığı takdirde aynı ayda birden fazla
işyerinde çalışıyor olsalar bile prim iadesi yapılmamaktadır.
Örneğin 2022/Temmuz ayında iki ayrı işyerinde birden çalışan bir
sigortalı adına:
1 nolu işyerinden 30 gün 38.000 TL
2 nolu işyerinden 20 gün 15.400 TL
olmak üzere toplam 53.400 TL tutarında prime esas kazanç bildiriminde
bulunulduğu düşünüldüğünde, 2022/Temmuz ayında prime esas kazanç üst
sınırının aylık tutarı 48.532,50 TL olduğundan, sigortalının talebi
halinde;
53.400 - 48.532,50 = 4.867,50 TL tutarındaki prime esas kazancın;
4.867,50 X 15 / 100 = 730,13 TL’si sigortalıya iade edilecektir.
İade edilecek primlere faiz ödenmez.
Talepte bulunan sigortalılara yapılacak prim iadesinin, SGK tarafından
en geç talepte bulundukları tarih tarihini izleyen ay içinde yapılması
gerekmekle birlikte, geri verilen primler için ayrıca gecikme cezası
ve gecikme zammı ile faiz ödenmediğinden yalnızca prim aslı iade
edilmektedir.
  Sevgili okuyucularımız her hafta sizlere geneli ilgilendiren önemli
konulara ele almaya devam edeceğiz işallah.Bu yazılarımızı Dikili deki
Reyhan bağımızdan gönderiyoruz. Ancak Aksaray daki emeklilik
ofisimizde sizlere SGK ile ilgili soru ve sorunlarınıza yardımcı
olunmaktadır. İrtibat telefonumuz 0 532 541 02 70
 Gelecek hafta yeni bir konuda buluşmak üzere hoşca kalın efendim.