Dinimizde bir kural vardır. İnsanların en hayırlısı insanlara en yararlı olandır. Ticaret erbabı da, toplumumuzun insanlara en çok faydası dokunan bir kesimidir. Her insan, yiyecek, içecek, giyecek gibi ihtiyaç duyduğu şeyleri bizzat temin edemez üretemez.
Ticaretçi esnaf kardeşlerimiz gerek yurt içinde gerekse yurt dışından ithal ederek istediği malı, istediği eşyayı temin ederek toplumun istifadesine sunarlar. Hem kendi kazanır, hem memleket ekonomisine katkıda bulunurlar, hem de toplumun ihtiyacını karşılarlar.
Ticaretinde doğru ve dürüst davrananın her zaman yüzü ak, kazancı helaldir. Kıyamet günü yakasına yapışanı da yoktur. O, ne dünyada, ne ahrette utanacaktır.Çünkü kazancına haram katmamıştır. Yaptığı hayrının ve ibadetinin karşılığını inşallah kat kat alacaktır.
O güzel esnaf kardeşim,amma bunun tersini yaparsa veya yapıyorsa keçi kuyruğunu sığır, sığırkuyruğunu da keçi kuyruğu diye satarsa onun yüzü kara kazancı da haram olacaktır.
Toplumumuz da birde yanlış düşünce var. Gündelik yaşantımızda mutlaka bunlarla karşılaşıyoruz. Bir esnaf kardeşimiz hac farizasını yerine getirmek için niyet ettiğinde şunu derler. Kardeşim sen hacca gidip geldiğinde ölçüyü tartıyı bırakacaksın köşene çekilip kimsenin hayrına şerrine karışmayacaksın. Sen biraz daha hazır olunca veya ihtiyarlayınca gidersin. Böyle bir yanlışlık olur mu? Hangi kitap da hangi kanunda hangi kuralda bu böyledir.
Eğer o esnaf kardeşimiz kutsal yolculuğa çıkmadan önce ticaretinde ve esnaflığında gevşek, lakayıt davranmışsa o kutsal görevi yapıp gelenden sonra o ölçü ve tartı işlerine kaldığı yerden devam ederek, önce yaptığı yanlışlar var ise o yanlışlıklara bir daha dönmemek Allah katında ve halkın gözünde dürüst olmak zorundadır.
Köşesine çekilip de ben bundan sonra yanlış yapmayacağım diye kendini her şeyden soyutlamaması lazımdır. Ben ara sıra esnaf kardeşlerimle beraber oluyorum. Defalarca bu konular gündeme gelir. Ben hacca giderimde biraz erken, niye kardeşim? Biraz daha yaşlanayım şu işlerden elimi eteğimi çekeyim de ondan sonra giderim görüşü hakim, genellemiyorum ama çoğunluk böyle düşünüyor.
O kardeşime sorarım pekâlâ bu zenginliğini yarına taşıya bileceğine bir garantin var mı? Veya yarına kadar ölmeyeceğine bir senet’in var mı? Azrail’le pazarlık mı yaptın?
Dünya hırsına kapılmadan, helalinden kazanıp çoluk çocuğumuza temiz rızk, helal lokma yedirmeliyiz. Esnaflığımızın, işçiliğimizin, memurluğumuzun bilincinde olmalıyız. Bu fani dünyada başkalarına dünyalık kazandırma uğruna, kendi ahretimizi yıkmayalım.
Özümüz, sözümüz, ticaretimiz, sanatımız, ortaklığımız, dostluğumuz, arkadaşlığımız hep dürüstçe olmalı, dünyada da, ahrette de yüzümüz ak gönlümüz huzur içerisinde olmalı.