Hukuk, toplumun genel menfatini veya fertlerinin ve toplumun ortak iyiliğini sağlamak maksadıyla konulan ve kamu gücüyle desteklenen kaide, hak ve kanunlar bütünüdür. Daha yaygın bir tanımıyla hukuk, adalete yönelmiş toplumsal yaşama düzenidir. Adaletin ise kesin bir tanımı yoktur. Sözlükteki anlamıyla adalet bir kimsenin davranışlarının ahlak kurallarına uygun olup olmama anlamına gelir. Hukukun ve adaletin sözcüklerle kalıp bulmuş hali bunlardır. İnsan topluluğunun bir düzen içinde bir arada yaşayabilmesi için kurallar gereklidir. Bunların illa ki yazılı kurallar, yasalar olması şart değildir. Örf, gelenek gibi yazılı olmayan ve bir güç tarafından korunmayan kanunlarla da bir düzen kurulabilir ama bunlarla en fazla bir kabile veyahut bir klan idare edilebilir. Bir ülke, bir devlet, yüzbinlerce insan mutlak otoriter bir güç, yasa ve kanun olmadan idare edilemez. İnsanlar eşitlik ve adaletle yönetilmek ister. İnsanların bu eşitlik ve adalet isteği hukuku meydana getirir. Hukukun ise  son amacı adaleti tesis etmektir. Geçmişten günümüze kadar yasalar hiyerarşiyi korumak ve toplum düzenini sağlamayı amaçlamıştır çünkü insan doğasındaki adaletsizlik duygusunun varlığına karşın, neyin adaletli olduğu, neyin adaletsiz olduğu şartlara ve zamana karşı değişmiş farklı şekilde kavranmıştır. İnsanlar sosyal yaşamlarında hep bir şeylerden hoşnutsuzluk duymuştur bu hoşnutsuzluğu gidermek içinde olabilecek en iyi hukuk sistemini aramışlardır. İnsanlar ilerledikçe, uygarlaştıkça yasalar ve hukukta gelişti. Peki adalet nedir? Adalet bir hınçtır ve öç alma istemidir. Adalet olması gerekenin yerinde kalmasıdır. Her şeyin yerli yerinde olmasıdır. Zulüm bir şeyi yerli yerine koymamak. Adalet ise bir şeyi yerli yerine koymaktır. Adalet bir nizam talebidir. Bu nizam taleb edenler genellikle zayıf insanlardır. Güçlü insanlar adalet talep etmezler ya düzeni bozar ya da bozulan düzeni umursamazlar. Adalet varsayılan uyumdur mesela sesler arasında uyum varsa müzikte vardır, uyum yoksa sadece gürültü vardır. İnsanlar içinde bu böyledir. Bir ülkede, o toplumda adalet varsa uyum, bir nizam vardır adalet yoksa, gürültü ve kargaşa vardır. 


3.11.2023 08:20:00

Recep İN

HUKUK VE ADALET

HUKUK VE ADALET