Bugün, 17 Aralık 2025 Çarşamba
Demir minerali, yaşlı-genç, kadın-erkek tüm bireylerde büyüme ve gelişmeyi sağlaması, kansızlığı önlemesi bakımından oldukça önemlidir. Vücutta yeterli miktarda bulunması gereken demir, dışarıdan gıdalar yolu ile temin edilirken, bunun yetersiz kaldığı durumlarda demir eksikliği ilacı ile takviye yapılması gerekir. Demir eksikliği, başta kansızlık olmak üzere, bağışıklık sisteminin zayıf kalması, büyüme ve gelişmenin sorunlu olması gibi çeşitli rahatsızlıklara sebebiyet verebilir.
Demir minerali, vücudun büyümesini ve gelişmesini sağlayan, oksijeni akciğerlere taşıyan hemeglobin için önemli bir bileşendir. Hemoglobin kan hücrelerine kırmızı rengini verir. Bağışıklık sistemini koruyarak hastalıkların oluşumunu da engelleyen demir minerali, özellikle gelişim çağındaki çocukların sağlıklı gelişimleri için önemli bir etmendir. Hamilelik döneminde demir mineralini tam almayan kadınların çocuklarında gelişim bozuklukları oluşabileceği gibi gelişim çağındaki çocuklarda da demir eksikliğine bağlı gelişim bozuklukları meydana gelebilir. Demir eksikliği bulunan tüm hastalar bu eksikliği dışarıdan çeşitli besinleri tüketerek alabilecekleri gibi, doktor tavsiyesi ile demir eksikliği ilacı kullanarak da demir takviyesi sağlayabilirler.
Demir mineralinin her yaş ve cinsiyet grubu için farklı miktarlarda vücuda alınması gerekir. Kişiden kişiye değişiklik gösterse de genel olarak günlük alınması gereken demir minerali, 7-12 ay arası bebeklerde 11 miligram (mg), 1-3 yaş arası çocuklarda günlük 7 mg, 4-8 yaş arası çocuklarda 10 mg, 9-13 yaş arası çocuklarda 8 mg’dır. Genç erkeklerin günlük 11 mg, genç kızların 15 mg, 19-50 yaş arası erkeklerin 8 mg, 19-50 yaş kadınların 18 mg demire ihtiyacı varken, hamilelerin günlük 27 mg demir ihtiyacı bulunmaktadır.
Günlük yeterli ve dengeli beslenme yolu ile tüketilecek gıdalar sayesinde vücuda alınabilecek demir minerali hem ve hem olmayan demir diye ikiye ayrılmaktadır. Hem demir vücut tarafından daha kolay emilebilen demir türleridir. Hem demir daha çok hayvansal gıdalarda bulunur. Kırmızı et, dalak ciğer en fazla hem demiri bulunan ürünlerdir. Hem olmayan demir ise, baklagillerde fazlaca bulunur. Meyveler, kuru baklagiller, tahıllar ve çavdar ekmeği en fazla hem olmayan demir mineralini içeren gıdalardır.
Yukarıda da söylediğimiz gibi her vücudun demir mineraline ihtiyacı vardır. Bu ihtiyaç yaş ve cinsiyete göre değişiklik göstermektedir. Ancak bazı dönemlerde ve kişilerde demir ihtiyacı daha fazla olur. Bu gruplar şöyle sıralanabilir:
Vücudun olmazsa olmaz gereksinimleri arasında yer alan demir minerali, yeterli miktarda alınmadığı takdirde en belirgin sonucu, bağışıklık sistemine bağlı hastalıklar meydana gelmesidir. Yine en önemli sonuçlardan biri kansızlık olan demir eksikliğinde, sürekli yorgunluk hali, cildin soluklaşması, nefes darlığı, dilde ve ağız bölgesinde şişkinlik, stres bozuklukları, tırnakların zorlamaya maruz kalmadan kırılması, eklemlerde ağrı gibi rahatsızlıklar görülmektedir. Bu rahatsızlıkları kendinde hisseden kişilerin bir an önce sağlık kuruluşuna gitmesi ve kan testi yaptırması gerekmektedir. Demir eksikliği kan testinde rahatlıkla görülebilen bir durumdur.
Vücuda birçok faydası bulunan demir minerali günlük yeterli miktarda alınmalıdır. Gıdalar yoluyla yeterli miktarda temin edilemeyen demir minerali, doktor tavsiyesi ile demir eksikliği ilacı ile takviye edilmelidir. Vücutta gereğinden fazla bulunan demir minerali de zararlı olacağı için, takviye ilaçların doktor gözetiminde alınması gerekmektedir.
