Şehirlerin atası sayısız ilkler ve teklerin merkezi Aksaray´ın  yer yüzünde maddi ve manevi ilimlerin gelişmesini sağlayan sayısız ilklerinden biriside  istenerek eğri yapılmasına rağmen 8 asırdır zamana ve iklimlere meydan okuyan eserimiz Eğri(Kızıl) minaredir.

TARİHİ KAYNAKLARDA EĞRİ MİNARE

    Aksaray merkez Şamlı Mahallesinde eski Nevşehir Caddesi üzerinde bulunan yeryüzünün istenerek eğri yapılan nadir eseri olan Eğri Minare ile ilgili olarak anonim tarihi kaynaklarda bulunan bilgilerde  Eserin Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat´ın babası I. Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından 1221-1236 yılları arasında yaptırıldığı belirtilmektedir. 
    Eserin yapımı hakkındaki bilgide ise Eğri Minarenin iki tuğla veya taşı zamanla tek malzeme haline getirilen Horasan harcının kullanılarak kırmızı tuğlalardan yapıldığı, dört köşe bir kaide üzerine silindirik gövde, ince bir silme ile iki kısma bölündüğü.

 Alt kısmının zikzak, üst kısmının mavi ve yeşil çini mozaiklerle kaplandığı, tek şerefeli ve 92 basamakla çıkılan eserin yüksekliğinin 30,6 metre olduğu.

  Yine bu konuda halk arasında ki yaygın kanaate göre minarenin ?Külah? olarak tabir edilen tepesinin Moğol istilası döneminde ?Taş üstünde taş vücut üzerinde baş bırakılmaması? uygulamasıyla yıkıldığı ve daha sonra şimdiki kısmının yapıldığı ve yapılan incelemelerde Minare üzerinde üç farklı eğikliğin tespit edildiği.!

   Zeminden itibaren 2° 28´ 14.16´´ eğik olan Eğri Minarenin üzerine oturduğu tablanın üstünden 3° 11´ 18.08´´ eğik olduğu tespit edilirken, üzerine oturduğu tabla ise 44´ 48.59´´ eğiktir. 
    Araştırmalara göre Eğri Minare ustası tarafından istenerek eğik yapıldığı genel görüş olarak kabul edilmektedir.

     1973 yılında ise civarda oturanlar tarafından bu yer yüzünün kendine özgü yegane eserinin binalarının üzerine yıkılacağı endişesi ile eseri çirkinleştirmesinin dışında hiçbir faydası olmayan çelik halatlarla bağlandığı? belirtilmektedir.

.BABA YAZGI´DAN 30 YIL ÖNCE GELEN EĞRİ MİRAYİ KURTARMA REÇETESİ

  Döneminin Aksaray´ımızın ve mücavir ilçelerinde ünlü mimarı olan,  başta Kurşunlu Camii ,mevcut Sanayi sitesi ve ilimizin halen kullanılan 200 yataklı Devlet hastanesi ana binası olmak üzere  yüzlerce eserin projesinin müellifi olan Aksaray Belediye Başkanı Haluk Şahin Yazgı´ nın pederi merhum Hadi Yazgı ata yadigarı Eğri minaremizin de nasıl kurtarılacağını 30 yıl önce yaptığı açıklamada belirttiği çözüm yoluyla ilgililere iletiyor.

 Merhum Mimar Hadi Yazgı Bey bu çözüm reçetesini meslektaşım, can kardeşim ve Aksaray´ımızın hiç hak etmediği, asla ve asla da hak etmeyeceği 56 yıl süren 2. İlçelik esaretinden kurtarılması mücadelemizdeki yol arkadaşım Gazeteci-Yazar merhum Çapan Tekeli ile birlikte Vilayet kıvılcımını yaktığımız gazetemizin 2. için yaptığımız röportajında açıklıyor.

 Vilayet olma Mücadelesini başlattığımız cemiyetimiz Bayram gazetelerinin 2.sayısı olan o senenin Kurban Bayramına denk gelen 5-8 Ağustos 1987 günlerinde yayınladığımız Aksaray Bayram gazetesinde yayınlanmak üzere kendisiyle yaptığımız röportaj esnasında bu konu gündeme geldi.

  Merhuma bu konuda  ?Ata yadigârı olan Eğri minarenin korunması ve uzun yıllar ayakta kalabilmesi için neler yapılabilir?? diye sorduk.

EĞRİ MİNARERNİN BULUNDUĞU YER 300 METRE ÇAPINDA TRAFİĞE KAPATILMALIDIR!

 Merhum mimar Hadi Yazgı Bey bu sorumuza yılların verdiği bilgi ve tecrübeyle verdiği cevapta? Eğri minarenin bulunduğu yer 300 metre çapında taşıt trafiğine kapatılmalıdır.

 Ve motorlu araçlara 40 Metrelik yeni yoldan geçit verilmelidir.

 Uluırmak kenarındaki binalar temizlenmelidir ve minarenin olduğu yer mesire yeri haline getirilmelidir.? dedi.

   Baba Yazgı´nın yılların bilgi birikimiyle oluşan tecrübelerinin ışığında bir teknik adam olarak dile getirdiği bu dileğinin gereğinin istikbalimiz için yerine getirilmesi  için başta oğlu  Haluk Şahin yazgı olmak üzere ilgililer tarafından gereğinin yapılması dileğiyle nasip olursa yakında ise merhumun Aksaray´ın imar planının nasıl olması gerektiği konusundaki dileklerini yazacağım.

   Gereği için takip edilmesi dileğiyle. Rabbim Yar ve Yardımcımız olsun.

 


Tarih: 19.09.2017 08:35

Ali Genç

Tarihten Gelen Eğri Minareyi Kurtarma Çağrısı

Tarihten Gelen Eğri Minareyi Kurtarma Çağrısı