Hz. Hafsa Hz. Ömer´in kızı olup miladi 605 yılında Mekke´de dünyaya gelmiştir. Annesi Kureyş ?in Cumahogullari kolundan Zeynep binti Mazun´dur. Muhaddis ve fakih sahabe Abdullah ibni Ömer onun öz kardeşidir.

Hz. Hafsa gençlik döneminde ilk Müslümanlardan Abdullah bin Huzafe´nin kardeşi Huneys bin Huzafe ile evlendi. Daha sonra esiyle birlikte Medine´ye hicret etti. Bedir gazvesinin ardından Huneys´in dönüş yolunda rahatsızlığının artması ve kısa bir süre sonra vefat etmesi üzerine Hz. Hafsa dul kaldı.

Sevgili kızının dul kalarak hayata devam etmesine Hz. Ömer´in gönlü razı olmadı. Düşündü, taşındı. Onu Osman efendimize nikâhlamaya karar verdi. Çünkü peygamber efendimizin sevgili kızı Rukiye vefat ettiğinden Hz. Osman da dul kalmıştı. Hiç vakit kaybetmeden Hz. Osman´ a gitti. Hz. Osman üzgündü. Hz. Ömer onu teselli etti ve ?Dilersen Hafsa´yı sana nikâhlayayım? dedi. Hz. Osman hemen cevap vermedi. Biraz düşünmek için müsaade istedi. Birkaç gün geçtikten sonra da ?Şu günlerde evlenmek istemiyorum ?diyerek özür diledi.

Hz. Ömer bunun üzerine doğruca Hz. Ebubekir´e gitti. Ayni teklifi ona da yaptı. Sustu, hiç cevap vermedi. Hz. Ömer cevap vermeyişine çok üzüldü. Hz. Osman hiç değilse cevap vermiş ve özür dilemişti. Üzüntülü bir şekilde peygamber efendimizin huzuruna girdi. ?Ya rasulallah! Ben Osman´a şaşıyorum. Hafsa´yı ona teklif ettim de yanaşmadı. Büyük sahabesinin ve yardımcısının böyle üzülmesine gönlü razı olmadı. Ona çok sevineceği bir müjde verdi. ?Ya Ömer ben sana Osman´dan daha hayırlı bir damat, Osman´a da senden daha hayırlı bir kayınpeder söyleyeyim mi?? buyurdu. Hz. Ömer şaşırmıştı. Hz. Osman´dan hayırlı damat kim olabilirdi? Hemen? Buyur söyle Ya resulallah?dedi. Efendimiz şöyle buyurdu:

?Sen kızın Hafsa´yı bana nikâhlarsın. Ben de kızım Ümmügülsüm´u  Osman´a nikâhlarım. Çünkü Allah Osman´ı senin kızından daha hayırlısına senin kızını da Osman´dan daha hayırlısına nikâhladı.

Hz. Ömer bu müjdeye çok sevindi. Hemen hazırlıklar tamamlandı. Peygamber efendimiz Hz. Hafsa ile hicretin 3.yılında Şaban ayında nikâhladılar.

 Hafsa Allah resulünden ve babasından 60 hadis rivayet etti. Bu hadislerin dördü hem Sahih-i Buhari hem de Sahih-i Müslim´de altısı sadece Sahih-i Müslim´de bulunup rivayetlerinden 44´ü Ahmet bin Hanbel´in Müsned´inde yer almaktadır.

Bir defasında bir tulum bal hediye etmişlerdi. Hafsa validemiz her sabah peygamberimiz uğradığında o baldan şerbet yapar ikram ederdi. Hafsa validemiz ibadete çok düşkündü. Çok namaz kılar, çok nafile oruç tutardı. Başkasının hediye ettiği şeylerden kendisi yemez, peygamberimize ikram ederdi.

Hz. Hafsa hicretin 45.yılının Şaban ayında 60 yaşlarında iken Medine´de vefat etti. Onun cenaze namazını zamanın Medine valisi Mervan bin Hakem ?in kıldırdığı ve Baki kabristanına defnedildiği belirtilmektedir. Bazı farklı rivayetler de vardır.

Rasulullah´ı Kıskanırdı...

Hz. Hafsa yaşadığı dönemde okuma yazması olan nadir kadınlardan biriydi. O Şifa binti Abdullah adındaki akrabasından bu konuda yardım almıştı. Kendisinden hadis rivayet edenler arasında kardeşi Abdullah bin Ömer, Abdullah´ın oğlu Hamza, yine ashaptan Harise bin Vehb, Şuteyr bin Şekel, Muttalip bin Ebi Veda  ve Abdullah bin Safvan el-Cumayı gibi isimler de vardır.

Hz. Hafsa´nın efendimizin yanında ayrı bir mevkii vardı. O Hz. Aişe ile birlikte peygamberimizin diğer hanımlarına göre daha mümtaz bir mevkiye sahip oldu. O genetik olarak babasından devraldığı anlaşılan haleti ruhiyesiyle biraz sert mizaçlı bir hanımdı. Belki de bu sebeple babası Hz. Ömer kızına zaman zaman tavsiyelerde bulunur, Resulullah´i incitmemesini tenbih ederdi.

Her ne kadar bazen aralarında rekabet hissinden doğan sürtüşmeler olsa da Hz. Hafsa Allah resulünün hanımları arasında en çok Hz. Aişe ile iyi anlaşmıştır. Bu yüzden ikisinin Rasulullah´ı diğer hanımlarından kıskandıkları ve zaman zaman bu konuda iş birliği yaptıkları olmuştur.

Nitekim bir defasında peygamber efendimiz hanımlarının odalarını dolaştığı sırada Ümmü Seleme´nin yanında diğerlerinden fazla kalmasının sebebini araştırmış ve onun rasulullaha bal ikram ettiğini öğrenmişlerdir. Hz. Peygamber yanlarına geldiğinde de üzerinde tuhaf bir koku bulunduğunu bunun da yediği baldan kaynaklandığını ima etmişlerdir. Sonradan yaptıklarına pişman olmuşlar ve yaptıkları davranışla Rasulullah´ı üzdüğü için babası Hz. Ömer tarafından şiddetli bir şekilde azarlanmıştır.  

Hz. Peygamberin vefatından sonra meydana gelen siyasi olaylara mümkün mertebe karışmamayı tercih etmiştir. Bu bakımdan gerek Hz. Ebubekir gerekse babası Hz. Ömer´in  halifeliği zamanında oldukça mütevazi bir hayat yaşamıştır.

Hz. Hafsa yaratılış icabı biraz celalli idi. Hz. Aişe annemiz onu şöyle tavsif ediyor: ?Hafsa tam manasıyla babasının kızıdır. Kuvvetli bir iradesi vardır. Özü sözü birdir.?

Hz. Hafsa Ve Sır Meselesi

Allah rasulünün kendisine bir sır vermesi üzerine Hafsa validemiz bu sırrı saklayamayıp rivayete göre Hz. Aişe validemize haber vermiştir. Allahu Teala da bu durumu habibine vahiyle bildirmiştir.

Bu sırrın ne olduğu hususunda kaynaklarda başlıca üç ihtimal üzerinde durulur. İlki yukarıda bahsi geçen bal şerbeti olayı üzerine peygamberimizin bir daha bal şerbeti içmeyeceğine dair yemin etmesi, ikincisi cariyesi Mariya´yı Hafsa´nın evde olmadığı bir sırada onun odasına alması sebebiyle üzülen Hz. Hafsa´yı bunun bir daha olmayacağını söylemesi, üçüncüsü de kendisinden sonra Hz. Ebubekir´in halife olacağını bildirgesidir. Fakat tahrim süresinde geçen şu ayet ilk iki ihtimalin daha kuvvetli olduğunu göstermektedir. ?Ey peygamber eşlerinin rızasını arayarak Allah´ın sana helal kıldığı şeyi niçin sen kendine haram ediyorsun??

Sebebi kesin olarak bilinmemekle birlikte şöyle rivayet edilmiştir ki; peygamberimiz muhtemelen sır saklamadaki kusuru yüzünden Hz. Hafsa´yı ric´i talakla boşamış, bu olayı öğrenen Hz. Ömer efendimiz Rasulullah´ı gücendirmenin Allah´ı gücendirmek olacağını düşünerek çok üzülmüştür. Bunun üzerine de Cenabı Mevla´nın peygamberimize Hz. Hafsa´yı boşamamasını emretmesi ve Cebrail(a.s)´in ?Hafsa çok namaz kılan ve çok oruç tutan bir kadındır ve cennette senin esindir? demesi üzerine boşanmaktan vazgeçmiştir.

Bu hadiseden sonra Allah resulüne karşı davranışlarında daha dikkatli olan Hz. Hafsa onu üzecek hareketlerden titizlikle uzak durmuştur.

KAYNAKLAR

1-Tabakat,Ustul gabe,

2-Hayatussahebe, 2:170

3-Müsned 6:287


M nur ışık
11.01.2024 09:55:22
Peygamber efendimizin dua lari lazım

Tarih: 20.05.2017 10:56

Asude Usluer Uğurlu

BABASI GİBİ CELALLİ : HZ.HAFSA BİNTİ ÖMER

BABASI GİBİ CELALLİ : HZ.HAFSA BİNTİ ÖMER