Az Konuşma, Az Yeme ve Az Uyumanın Sırları-3

                                                        ?SAĞLIKLI UYKUNUN SIRLARI?

?Ey âdemoğlu!              

Çok uyumakla kalbinin parlamasını nasıl istersin? Uykuyu kabre bırak ve kalbinin nurunu az uykuda ara. Geceleri ibadetle geçir. Beni sevdiğini söyleyip de gece olunca benden yüz çeviren yalancıdır.?

?Sabah açıldığı vakit uyumak rızka mani, üzüntüleri toplayıcıdır.?

Sabah seher vaktinde rızıklar dağıtılır ve o saatte uyanık olmak rızkın geniş ve bereketli olmasına vesile olur. Hatta mümkünse çoluk çocuk dâhil tüm ev halkını o saatte uyandırmakta fayda vardır.

Hz Mevlana erken uyuyup erken kalkan insanları koyunlara, geç yatıp geç kalkanları ise kelp(köpeğe) benzetmektedir. Şöyle ki erkenciler de koyunlar gibi bereketli olur. Koyun az doğurduğu ve çok kesildiği halde bereketlidir. Nesli tükenmeyip tam tersine artmaktadır.

Kelp ise çok doğurduğu ve kesilmediği halde nesli tükenmek üzeredir. Bunun sırrı ise seher vakti uyanık olmakta saklıdır. Hayvanı olanlar bilirler ki koyunlar seher vaktinde uyanır, kelp ise asla uyanmaz, o vakitte uyur.

İbrahim Hakkı hazretlerinin marifetnamesinde şöyle geçmektedir:

Açlık ve uykusuzlukla gönül dirilir.

Gece ibadet saadet, ibadetlerin esasıdır.

Gece yarısından sonra uyanık olmak saadet alametidir.

Zikrullah ile geceyi geçirmek iyi kulların ibadeti ve has kulların âdetidir.

 Gece zikredip uyumak şevk sahiplerinin işinin esası, âşıkların saadetidir.

Gece uyumayıp zikretmek evliyanın şiarı, esfiyanın işidir. İnsanların ganimeti abdalların fırsatıdır.

Seçkin kulların bahar çeşmesi, mukarrublar bahçesidir.

Ariflerin hediyesi kâmillerin definesidir.

?Sabahları uyuyan sırt ve bel ağrılarına müptela olur.?

                                                                                            (İmam-ı Şarani)

?Kuşluk uykusu zamansız, kaylule(öğle uykusu) faydalıdır. Akşamüstü uyumaksa ahmaklıktır.

                                                                                                                                     (İmam-ı Maverdi)

Hz Süleyman´a annesinin nasihati ?Çok uyuma! Çok uyku insanı kıyamette fakir bırakır.?

                                                                                                                                  (İbni Mace)

                                         Sağlıklı Uykunun Şartları

1-Doğru uyku vakitleri: Sağlıklı bir uyku için ilk ve en önemli olan şey uykunun vaktidir. Gece geç yatıp sabah geç kalkarak her ne kadar 6-8 saat uyumuş olsak da bu sağlıklı bir uyku değildir ve vücut fonksiyonlarının doğru çalışması için yeterli değildir.

Sağlıklı uyku için 2 vakit vardır. Bunun birisi öğle arası uyunan 10-30 dakikalık uykudur. Diğeri ise akşam 22.00 ile 03.00 arası uyunan uykudur. Çünkü tam bu saatlerde vücut ihtiyacı olan uykuyu alabilir.

2-Erken kalkmak: Sabahları geç saatlere kadar uyumak sağlıklı değildir. Kişinin kendini daha yorgun hissederek kalkmasına sebep olur. Oysaki erken kalktığımızda kendiniz de daha zinde olduğunuzu göreceksiniz.

3-Dış faktörler: Uyku esnasında göz hariç diğer algı girişleri açıktır. Uyuyan kişi çevresindeki sesleri duyar ve beyin etraftaki ışığı algılar. Bu sebeple sağlıklı uyku için şart olan sessiz bir ortamda ve neredeyse tamamen ışıksız bir yerde uyumaktır. Gece lambası gibi ışıklar beyni etkiler ve beyin etraftaki ışık sebebiyle yeterince sağlıklı uyuyamaz ve dinlenemez.

Yine etrafta ses olması da uykunun sağlıklı olmasını önler. Özellikle bebekler için sesli ortamda uyumaya alışsın diye sesin içinde uyutmak doğru değildir. Sağlıklı uyku için sessiz ortam şarttır. Yoksa kişi uyandığında uykusunu yeterince almadan kalkmış olur.

4-Gergin uyumak: Uyurken zihnin sıkıntıdan stresten arınmış olması şarttır. Yoksa beyin uyku süresince sürekli bu stres ve sıkıntıyla mücadele etmekle uğraşacak ve sağlıklı bir uyku olmayacaktır.

5-Tok uyumak:  Tok uyumak da uykunun kalitesini düşürür. Çünkü mide yediklerini hazmetmekle uğraşacağı için uğraşacağı için dinlenmeye fırsatı olmayacaktır. Peygamber efendimiz bu hususta ?Aç olarak uyuyan kişinin etrafında sabaha kadar huriler dolaşır? buyurmuştur.

Bu arada uykuyu azaltalım derken gereğinden az uyumak veya bir anda uykuyu azaltmak da doğru değildir. Uykusuzluğun da zararları çoktur. Üstelik uyku birden azaltılmaya çalışıldığında bünye buna hazır olmadığı için sağlığı ters yönde etkileyebilir. Bu sebeple saydığımız şartlara dikkate ederek sağlıklı uyku uyumak lazımdır.